پلاستیک چیست و چرا انواع مختلف دارد؟

پلاستیک در واقع نوعی پلیمر است؛ یعنی زنجیره ای از مولکول های تکرارشونده که از مواد پتروشیمی به دست می آید. تفاوت در نوع پیوندها و ساختار مولکولی باعث می شود هر نوع پلاستیک خواص فیزیکی و شیمیایی خاص خود را داشته باشد — مثلاً بعضی سبک تر و منعطف ترند، برخی سخت تر و مقاوم تر در برابر حرارت یا مواد شیمیایی.

در صنایع تولیدی، انتخاب نوع پلاستیک بر اساس نوع محصول و شرایط استفاده انجام می شود. مثلاً سبدی که در انبار صنعتی استفاده می شود باید تحمل وزن و دمای بالاتری داشته باشد نسبت به سبدی که برای فروشگاه میوه طراحی می شود.

۱. پلی پروپیلن (PP) — قلب تولید سبدهای فکت پلاست

پلی پروپیلن یکی از مهم ترین و محبوب ترین پلاستیک ها در دنیا است. این ماده با رنگ طبیعی سفید مات، مقاومت بالا در برابر حرارت و ضربه، و چگالی پایین، برای تولید محصولات سخت و سبک ایده آل است.

در فکت پلاست، تقریباً تمام سبدها، باکس ها و قطعات تزریقی با استفاده از PP باکیفیت تولید می شوند، زیرا:

• در برابر شکستگی و فشار مقاوم است.
• به راحتی شست وشو می شود و جذب رطوبت ندارد.
• برای تماس با مواد غذایی بی خطر است.
• در فرآیند بازیافت، ساختار خود را از دست نمی دهد.

یکی از ویژگی های مهم PP، مقاومت آن در برابر تغییر شکل در دماهای بالا است؛ به همین دلیل برای محصولات صنعتی که ممکن است در محیط های گرم کار کنند، انتخابی ایده آل است.

۲. پلی اتیلن (PE) — پرمصرف ترین پلاستیک دنیا

پلی اتیلن با دو نوع اصلی HDPE (چگالی بالا) و LDPE (چگالی پایین) شناخته می شود. هر کدام ویژگی های متفاوتی دارند:

• HDPE: سخت، مقاوم و مناسب برای محصولات سنگین مانند سطل های صنعتی، بشکه ها و جعبه های حمل بار.
• LDPE: نرم، انعطاف پذیر و مناسب برای تولید نایلون، درپوش، و روکش محافظ.

HDPE مقاومت بسیار خوبی در برابر مواد شیمیایی دارد و به همین دلیل در تولید سطل های زباله صنعتی فکت پلاست کاربرد دارد. در حالی که LDPE برای قسمت هایی از محصولات که نیاز به انعطاف دارند (مثل درپوش یا قطعات نرم تر) استفاده می شود.

این نوع پلاستیک در دماهای پایین خاصیت ضربه پذیری خود را حفظ می کند و در برابر نور خورشید اگر با افزودنی ضد UV ترکیب شود، دوام بسیار بالایی دارد.

۳. پلی اتیلن ترفتالات (PET) — شفاف و مقاوم

PET همان پلاستیکی است که در بطری های آب، نوشابه و بسیاری از بسته بندی های شفاف استفاده می شود. ویژگی مهم PET شفافیت بالای آن است. این پلاستیک سبک، مقاوم به ضربه و قابل بازیافت است، اما در برابر حرارت مقاومت کمی دارد، به همین دلیل در محصولات صنعتی کمتر استفاده می شود.

از آنجا که PET به سختی تغییر شکل می دهد و سطح براق دارد، در برخی بسته بندی های خاص محصولات پلاستیکی (مثل قطعات تزئینی یا درپوش های شفاف) استفاده می شود.

• شفاف و زیبا برای بسته بندی
• وزن سبک و قابل بازیافت
• مقاومت بالا در برابر شکستگی

۴. پلی وینیل کلراید (PVC) — مقاوم اما محدود در کاربرد

PVC پلاستیکی سخت، بادوام و مقاوم در برابر مواد شیمیایی است. در صنایع ساختمانی، لوله سازی و تولید کف پوش ها کاربرد زیادی دارد. با این حال، در تولید سبد و باکس به دلیل وزن زیاد و سختی بیش از حد، کاربرد محدودی دارد.

در بعضی محصولات فکت پلاست از PVC نرم در پوشش ها یا قطعات کمکی استفاده می شود، اما ماده ی اصلی محصولات تزریقی همچنان PP و PE هستند.

۵. پلی استایرن (PS) و ABS — پلاستیک های مقاوم و براق

پلی استایرن معمولاً در تولید قطعات تزئینی و بسته بندی هایی استفاده می شود که نیاز به سطح صاف و ظاهری زیبا دارند. ABS نیز نوعی پلاستیک مهندسی است که در صنایع الکترونیک و خودروسازی کاربرد زیادی دارد. هرچند در محصولات فکت پلاست کمتر دیده می شوند، اما برای آشنایی کاربران دانستن تفاوت آن ها مفید است.

۶. چگونه انتخاب نوع پلاستیک، کیفیت نهایی محصول را تعیین می کند؟

انتخاب نوع پلاستیک فقط یک تصمیم فنی نیست؛ بلکه تصمیمی اقتصادی، زیست محیطی و برندمحور است. اگر تولیدکننده از مواد اولیه بی کیفیت یا بازیافتی غیراستاندارد استفاده کند، محصول نهایی ممکن است شکننده، بدبو یا غیرقابل استفاده در شرایط خاص شود.

فکت پلاست با استفاده از مواد اولیه گرید A، افزودنی های ضد اشعه UV و کنترل دقیق دما در دستگاه های تزریق، کیفیتی پایدار در تمام محصولات خود تضمین می کند. این موضوع باعث می شود سبدها و سطل های فکت پلاست حتی در محیط های صنعتی سنگین هم سال ها دوام داشته باشند.

۷. آینده صنعت پلاستیک؛ حرکت به سمت مواد سبز و زیست تخریب پذیر

در سال های اخیر، صنعت پلاستیک به سمت استفاده از مواد قابل بازیافت و حتی زیست تخریب پذیر حرکت کرده است. ترکیباتی مثل PLA (پلی لاکتیک اسید) از منابع طبیعی مانند نشاسته ذرت ساخته می شوند و پس از مصرف به مرور در محیط تجزیه می شوند. هرچند هزینه تولید این مواد هنوز بالاست، اما آینده تولیدات پلاستیکی بدون شک در همین مسیر خواهد بود.

فکت پلاست نیز با توجه به مسئولیت زیست محیطی خود، در حال بررسی روش هایی برای استفاده از مواد بازیافتی کنترل شده و تولید محصولات پایدارتر است.

جمع بندی نهایی

شناخت انواع پلاستیک ها به ما کمک می کند بدانیم چرا هر محصول ویژگی خاصی دارد و چطور انتخاب درست مواد اولیه می تواند ماندگاری و کیفیت محصول را چند برابر کند. از پلی پروپیلن سبک و مقاوم گرفته تا پلی اتیلن صنعتی، هر ماده نقشی متفاوت در صنعت دارد. فکت پلاست با ترکیب علم مواد و تجربه تولید، تلاش می کند محصولات خود را با بالاترین استاندارد و بهترین نوع پلاستیک تولید کند.